Η κιρσοκήλη δεν είναι τίποτα άλλο από τη διάταση του φλεβικού δικτύου του όρχεως και αφορά περίπου το 15% τον ανδρών και των εφήβων. Συμβαίνει στο μεγαλύτερο ποσοστό στην αριστερή πλευρά λόγω της ιδιαίτερης ανατομίας της αριστερής ορχικής φλέβας, ενώ σε ένα μικρό ποσοστό μπορεί να εμφανιστεί και στις δύο πλευρές. Κατατάσσεται σε διαφορετικούς βαθμούς βαρύτητας ανάλογα με την κλινική και ακτινολογική της εικόνα.
Ο λόγος που η κιρσοκήλη εξετάζεται επισταμένα είναι γιατί, εάν είναι σοβαρού βαθμού, μπορεί στατιστικά να επηρεάσει κάποια στιγμή στο μέλλον την ποιότητα του σπέρματος. Επίσης κυρίως η 2ου και 3ου βαθμού κιρσοκήλη μπορεί να προκαλέσει διαταραχές στην ανάπτυξη του αριστερού όρχεως στους εφήβους.
Συνήθως είναι ασυμπτωματική, αλλά μπορεί σε ένα ποσοστό των ασθενών να προκαλεί ένα βύθιο πόνο ο οποίος μπορεί να κάνει εξάρσεις μετά από σωματική κόπωση ιδίως αν είναι 2ου ή 3ου βαθμού.
Για τη διάγνωση της κιρσοκήλης γίνεται ένα υπερηχογράφημα του οσχέου με ένα έγχρωμο Doppler ώστε να μετρηθούν οι ροές στις ορχικές φλέβες στην ηρεμία καθώς και όταν ο ασθενής σφίγγεται (δοκιμασία Valsalva), τόσο στην ύπτια όσο και σε όρθια θέση.
Αντιμετώπιση
Η αντιμετώπιση της κιρσοκήλης, όταν είναι χαμηλού βαθμού είναι συντηρητική και δε χρειάζεται καμία παρακολούθηση. Η μεγάλου βαθμού κιρσοκήλη για τους λόγους που αναφέραμε πιο πάνω, δηλαδή εαν προκαλεί συμπτώματα, αν έχει επηρεάσει την ποιότητα του σπέρματος ή εάν ο όρχις στην πλευρά της κιρσοκήλης υπολείπεται στην ανάπτυξη, πρέπει να διορθώνεται χειρουργικά.
Υπό γενική αναισθησία γίνεται μια τομή χαμηλά στη βουβωνική χώρα και απομονώνονται όσο περισσότερα φλεβικά αγγεία βρεθούν. Η κιρσοκήλη σε ένα μικρό ποσοστό μπορεί να υποτροπιάσει ακόμα και μετά την επέμβαση.